Heritage Day en Apartheid (Ik loop wel ….)

Dag 4 | HERITAGE DAY EN APARTHEID (Ik loop wel …..)

OP STAP MET MIJN GIDS

De chauffeur die me gisteren van Johannesburg naar Pretoria heeft gebracht is vandaag mijn gids in Pretoria. We treffen het niet want het is vandaag Heritage Day en de meeste toegangswegen naar het centrum zijn afgesloten vanwege de festiviteiten. Men viert de gewoontes, tradities en de verschillende talen die in dit land voorkomen. Het voordeel is wel dat het heel rustig is op de weg.

Onze eerste stop was het Voortrekkersmonument. De naam zegt het al, het gaat over de trek van een grote groep Zuid-Afrikanen, naar betere oorden. Ze hebben daar bijna 20 jaar over gedaan voor ze uiteindelijk gesetteld waren. Vele veldslagen zijn er gevoerd en vooral die bij de bloedrivier is een van de bekendste.

Het monument is een groot granieten robuust gebouw. Moet ook wel want bij het ontwerp ging men er vanuit dat het duizend jaar moet blijven staan om de mensen er aan te helpen herinneren wat er in het verleden is gebeurd.

APARTHEID IS NOG ALTIJD PIJNLIJK AANWEZIG

Dat apartheid hier nog welig tiert maakte ik de eerste paar minuten al mee en ook gisteren was dat al duidelijk in het resort. Daar werden wij blanken met alle egards behandeld maar ontdekten wel dat de werklieden toch een totaal andere behandeling kregen. Niet fijn om dat te zien.

Normaal kun je tot aan de voet van het Voortrekkersmuseum rijden en hoef je alleen nog maar de trappen te beklimmen om er te komen. Maar daar stonden nu allemaal eettentjes en ook op de normale parkeerplaats was het niet mogelijk om te parkeren. Daar was een soort braderie en kon je van alles kopen van eigen gebakken koekjes, antiek, bloemen tot levende have aan toe.

Het parkeren was een heel stuk verder maar er reden wel van die kleine karretjes, een grotere versie van de golfkarretjes.

Wij zaten er als eerste in. Mijn gids wilde eerst niet instappen en sputterde tegen maar ik wilde daar niet van weten. Later begreep ik helaas waarom. Toen een blank stel arriveerde en er nog maar één plaats was eiste de blaaskaak dat mijn chauffeur/gids van de kar afging. Die maakte gelijk aanstalten om op te staan maar ik hield hem tegen. Ik kan iedereen verzekeren dat mijn Afrikaans dan heel goed is. De chauffeur van de kar had het even aangezien en ging zich er toen op verzoek van de blaaskaak ook mee bemoeien en ja, mijn chauffeur moest eruit. Samen met hem ben ik uitgestapt en zijn we dus gaan lopen. Wat heb ik die blaaskaak onderweg vervloekt. Het was best ver en bloedheet.

Op de etage waar je binnenkomt zijn langs de wand afbeeldingen aangebracht die het hele verhaal van de trektocht vertellen. Mijn gids wees me op de vele details en wist er enorm veel van. Omdat het zo rustig was konden we alle panelen bekijken en bespreken.

Uiteraard zijn er ook naar de top geweest waar je om het hele gebouw kunt lopen. Daar werden we verrast op het begin van een Air-show. We hadden hier goed zicht op de luchtmachtbasis waar alle toestellen zijn gestationeerd. Eerst stegen ze één voor één op en dan formeerden ze zich om vervolgens boven het centrum hun show te geven. Was spectaculair maar het mooiste vond ik toch wel hoe ze zich vlak na de start zo snel mogelijk als groep formeerden.

Helemaal in de top kon je, hangend over een reling, in de kelder het grote granietenblok met het opschrift: “ons vir jou Suidafrika” zien. Ik moest erg denken aan de kist die ter nagedachtenis aan Napoleon in het Hôtel des Invalides in Parijs staat. Dat was zijn wens/eis en zijn achterliggende geachte was dat iedereen die nog een keer naar hem wilde kijken, of hij wilde of niet, een buiging voor hem moest maken.

In de kelder moest je uitkijken want het plafond was hier en daar erg laag.

Diverse oude ambachten werden er getoond en wat mij opviel dat het niet alleen werd uitgevoerd door mensen op leeftijd maar ook vrij jonge kinderen zaten er te spinnen en te weven. En om de stilte te doorbreken was er live muziek.

LUNCHTIJD

We hadden hier ruim de tijd voor genomen en inmiddels was het lunchtijd. Ik stelde voor om bij één van de tentjes met de naam “Skool op wiele” aan de voet van het monument wat te eten. Schoorvoetend ging hij akkoord. Hij vertelde naderhand dat hij bang was dat ik nu het doelwit zou worden van discriminatie want het tentje wat ik uitzocht was eigenlijk alleen voor zwarten. Maar het ging prima. We konden zodoende ook gelijk genieten van de volksdansen die hier werden uitgevoerd.

De wandeling terug naar de auto leek veel korter dan de heenweg en kwam natuurlijk ook omdat het nu bergafwaarts was.

FREEDOM PARK EN HET KRUGERHUIS

De volgende stopplaats was het Freedom Park op Salvokop. Veel over geschiedenis is hier te lezen en het is een herdenkingsplaats voor de slachtoffers die zijn omgekomen in hun strijd tegen de apartheid. Het was een mooi vervolg op het eerder bezoek aan het Voortrekkersmonument.

Deze twee plaatsen wilde ik perse bezoeken maar de gids zei dat in dit verhaal er toch minimaal nog één plek was waar ik ook moest kijken. De residentie van de voormalige president van de Zuid-Afrikaanse Republiek, het Krugerhuis.

Daar heb ik inderdaad geen spijt van. Alles schijnt nog in de oorspronkelijke staat te verkeren. Dat Nederland en Zuid-Afrika een sterke gemeenschappelijke band hebben is hier heel duidelijk waar te nemen. Veel verwijzingen naar Nederland en ook het Koningshuis zijn hier te vinden.

Via de diplomatenwijk keerden we terug naar het hotel. De indrukken die ik heb opgedaan vandaag zijn voorlopig eventjes genoeg. Jammer dat er vandaag geen rugbywedstrijd is want daar zou ik heel graag naar toe zijn gegaan. Schijnt een hele belevenis te zijn.

EEN ONVERWACHTE UITNODIGING EN ONTMOETING

Een paar uur later, toen ik op mijn kamer was, kreeg ik een berichtje van een lid van mijn ‘KLM huisjes’ facebookgroep. Zij woont in Pretoria en schreef dat ze me graag wilde uitnodigen voor een kop koffie en me eventueel de andere dag naar het vliegveld in Johannesburg wilde brengen.

Na wat heen en weer appen stelde ik voor dat ik naar de stad zou komen om ergens een kop koffie te drinken. Het antwoord was: “Ons kom jou beslis haal so 19:30 vir ‘n lekker koffietjee of so iets.      Ons sal niet dat jy taxi ry. Kom haal jou by die hotel beslis”. En zo geschiedde dat ik even later door Lynette en haar man Johan in de limousine werd opgehaald. Het was goed toeven bij restaurant “Forti Too”. Alles was lekker en de limoncello was voortreffelijk.

Ja en wat doe je dan als je weet dat iemand ook een fervent huisjes-verzamelaar is? Die maak je dan blij met huisje 87 en het toilettasje dat je op de heenreis hebt gekregen.

OVER DE AUTEUR

Uiteraard is de auteur Elly van Driel. Tijdens haar reis, echter, plaatst Elisabeth de verslagen en foto’s. Om die reden staat haar naam hieronder. Zij verblijft, overigens, gewoon in het – nog steeds –  (veel te) koude Nederland 😉 Het is dat u het weet!